موافقید به دوران مدرسه بازگردیم؟ یکی از روزهایی را تصور کنید که صبح دیر کرده‌اید و باید هر چه سریع‌تر به مدرسه بروید. با سرعت هر چه بیشتر آماده می‌شوید و از خانه بیرون می‌روید، اما به دلیل عجله زیاد، جامدادی را فراموش می‌کنید و لازم است در تمام روز از دوستانتان مداد و پاک کن قرض بگیرید.
دنیای امروز ما چیزی شبیه به یک صبح پرعجله برای رسیدن به مدرسه است. علم و تکنولوژی به سرعت در حال رشد است و همه ما در تکاپو برای رسیدن به اهدافمان هستیم. همه دنیا هم با سرعتی باورنکردنی به سوی ناکجا آباد در حال حرکت است و دقیقاً در همین اثنا، جامدادی ما فراموش می‌شود! ما فراموش می‌کنیم که ابزارهای اصلی ما برای دوام آوردن در این دنیای عجیب، یک ذهن آرام، یک شخصیت باقتدار و عزت نفسی است که در هر شرایطی بتوانند ما را از مهلکه نجات دهند.
فهرست مطالب
انسان امروز و دغدغه‌هایی که تا دیروز نبودند
ما انسانها در دنیای جدید، نیازهای جدیدی هم داریم. شاید تا بیست سال قبل، قضاوت کردن امـری عـادی و روزمـره بـود، اما امروز تلاش می‌کنیم که کمتر مورد قضاوت قرار بگیریم و کمتر دیگران را قضاوت کنیم. پس انسان امروز نیاز دارد که قضاوت نشود. انسان امروز تنهاست؛ تنهاتر از هر زمان دیگری در طول حیات بشر. گاهی حـرف زدن و درد دل کردن از مهم‌ترین نیازهای انسان امروز است. دنیای امروز پر از رقابت است، اما رقابت‌ها دیگر بر سر مهارت‌های سخت (مهارت‌های فنی و تخصصی) نیست! در دنیای امروز کسی برنده است که مهارت‌های نرم (مهارت‌های روابط بین انسانی و دهنی) بهتری داشته باشد.
اعتماد به نفس بالاتر و توانایی معرفی کردن خود به بهترین شکل مهارتی است که شاید سال‌ها پیش یک نعل بند نیازی به آن نداشت و صرفاً با مهارت نعل بندی می‌توانست امرار معاش کند. اما انسان امروز باید بتواند منعطف باشد و در شرایط مختلف گلیم خودش را از آب بیرون بکشد. انسان امروز در شرایط سختی قرار گرفته و نیازهایش از هر زمان دیگری در طول تاریخ عجیب‌تر است. اما برای رفع همه این نیازها چه می‌توان کرد؟
سرچشمه را ایجاد کنید تا رودها جاری شوند
به خاطر دارم معلم دبیرستانم برای اینکه به ما مفاهیم علت و معلول را درس دهد، مثال جالبی زده بود: علت مانند سرچشمه است و معلول رودی است که از آن سرچشمه می‌آید. کوچینگ برای انسان امروز یک سرچشمه است که اعتمادبه نفس، شخصیت قوی، مهارت‌های نرم، شنیده شدن و قصاوت نشدن همه مانند رودی هستند که از کوچینگ سرچشمه می‌گیرند. کوچینگ برای رفع نیازهای انسان امروز به وجود آمد؛ برای شنیدن انسان پرحـرف امروز، بـرای قضاوت نکردن انسان پر از عذاب وجـدان امروز و برای همراهی انسان تنهای امروز.
اگر تلاش کنیم که طرز فکر کوچینگ را وارد زندگی روز مره مان کنیم، سرچشمه‌ای را درونمان ایجاد کرده‌ایم که می‌تواند زمینهای تشته زندگی ما را سیراب کند. وقتی این طرز فکر را در وجود خود نهادینه کنیم، در مواجهه با افراد مختلف با آرامش بیشتری رفتار می‌کنیم؛ بدون اینکه بخواهیم در لحظه تلاشی برای این کار انجام دهیم.
هفت عامل مهم در وجود شما
اما چگونه می‌توان این طرز فکر را ایجاد کرد؟ در ادامه چند عامل مهم را برای ایجاد طرز فکر کوچینگ بررسی می‌کنیم و با یک چالش ده روزه تلاش خواهیم کرد که این طرز فکر را در خود ایجاد کنیم. البته ده روز کافی نیست، اما با تکرار می‌توانید طرز فکر کوچینگ را برای خود نهادینه کرده و در زندگی و کار از این سرچشمه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که تکرار مادر مهارت‌هاست.
کنجکاوی
در واقع رشد بشر از همین کنجکاوی شروع شد؛ از روزی که کنجکاوی انسان‌های اولیه باعث شـد آتش را کشف کنند تا همین امروز که شما نسبت به کلمه‌ای مانند کوچینگ کنجکاو می‌شوید و آن را در موتورهای جست وجو بررسی می‌کنید. کنجکاوی بشر اساس و پایه‌ای برای آگاهی و سپس ایجاد تغییر است و «کوچینگ یعنی آگاهی و تغییر».
برای اینکه بتوانیم زندگی راحت‌تری داشته باشیم، لازم است که نسبت به اتفاقات اطراف کنجکاو باشیم. کنجکاوی به ما کمک می‌کند تـا صـدای جهان اطرافمان را بهتر بشنویم و بتوانیم با جهان خودمان هماهنگ شویم. شاید خیلی اوقات کنجکاوی را با فضولی اشتباه بگیریم، ولی کنجکاوی به معنای «عطشی برای شناخت دنیای اطراف و خودمان است که به ما کمک می‌کند دید همه جانبه ای داشته باشیم».
تمرین کنجکاوی
از امروز به مدت ده روز، هر کـمه یا موضوع جدیدی شنیدید که در مورد آن اطلاعات چندانی نداشتید، فوراً آن را بنویسید و حتماً بخشی از روز را به تحقیق در مورد آن موضوع اختصاص دهید. مثلاً اگر امروز کلمه «راهبری شخصی» به گوشتان خـورده، اما اطلاعات چندانی از آن ندارید، می‌توانید آن را یادداشت کنید و در زمانی که برای تحقیق گذاشته‌اید، اطلاعات بیشتری از آن را به دست آورید. در پایان این ده روز شما در مورد ده موضوع جدید اطلاعات دارید و تحقیق و جست و جو کردن را هم تمرین کرده‌اید. همچنین نسبت به موضوعات جدید، بیشتر حساسیت و کنجکاوی خواهید داشت.
گشودگی (پذیرا بودن)
در آموزش کوچینگ، ما به کوچ‌ها می‌آموزیم که بعضی از مراجع‌ها را برای کوچینگ نپذیرند. جدا از اینکه گاهی مراجع ما نیاز به متخصص دیگری مانند درمان گر، روان شناس، مشاور یا معلم دارد، بعضی از مراجع‌های ما «پذیرا» نیستند؛ به این معنی که هنوز تصمیمی برای تغییر ندارند. این مراجع‌ها به جلسه آمده‌اند که به کوچ ثابت کنند نمی‌توانند رشـد کننند و همه درها به روی آن‌ها بسته است!
در این مواقع ما اصطلاحاً می گوییم که این مراجع هنوز گشودگی یا پذیرا بودن لازم را ندارد و کوچ نمی‌تواند به او کمکی بکنـد. گشودگی یکی دیگر از عوامل رشد ما در این جهان است. اگر طرز فکر ما پذیرا و گشوده باشد، راه‌های پیشرفت را راحت‌تر تشخیص می‌دهیم و کمتر با اطرافیان به مشکل می‌خوریم؛ چون محدودیت‌ها و چارچوب‌های آن‌ها را درک کرده و انتظار خودمان را براین اساس متعادل می‌کنیم.
پذیرش انسانها با دیدگاه‌ها و باورهای خودشان کار ساده‌ای نیست، چون ما معتقدیم که بهتر از بقیه می دانیم و انتخاب‌های بهتری داریم و تجربیاتمـان هـم کم نیست و طبیعتاً پذیرش اینکه دیگران هم می‌دانند و تجربه دارند برایمان کار ساده‌ای نخواهد بود.
گشودگی یکی از خصوصیاتی است که افـراد را منحصر به فرد و جذاب می‌کند و باعث می‌شود که بتوانند به دنیای دیگران گام بگذارند. پذیرش افراد با آنچه که می‌اندیشند و آنچه که باور دارند، نیاز به طرز فکری گشـوده و پذیرا دارد؛ قضاوت کردن را کاهش می‌دهد و باعـث اعتمـاد اطرافیـان بـه شـما می‌شود. شما، انسانها و دنیا را همانگونه که هست می‌پذیرید و صلح و آرامش درونی را به خود و اطرافیانتان هدیه می‌دهید.
تمرین گشودگی
در طی ده روز آینده، ده عقیده یا باوری را که در طول روز شنیده‌اید و با آن مخالف بوده‌اید، روی کاغذ بنویسید؛ روزی یک عقیده بر اساس اینکه شما چقدر این عقیده را قبول دارید، به آن از یک تا ده نمره دهید. سپس به آن باور به خوبی فکر کنید. چرا با آن موافق نیستید؟ به نظر شما اگر این عقیده چگونه تغییر کند شما آن را می‌پذیرید؟ چطور می‌توانید ایـن موضوع را به عنوان عقیده دیگران بپذیرید؟ هر چقدر یک عقیده نمره کمتری گرفت، باید زمان بیشتری برای فکر کردن به آن صرف کنید.
سعی کنید از زوایای مختلف به آن نگاه کنید و خود را به جای شخصی بگذارید که این عقیده را داشته است. خانواده، محل زندگی، جامعه، اتفاقات مختلف را در نظر بگیرید که ممکن است عامل شکل گیری چنین عقیده‌ای شده باشـند. به یاد داشته باشید که این تمرین به معنای آن نیسـت کـه شـمـا هـم آن عقیده‌ها را بپذیریـد و بـه بـاور شـما تبدیـل شـوند. ما صرفاً می‌خواهیم بپذیریم که انسانها عقاید متفاوتی دارند و همین تفاوت‌هاست که دنیا را زیبا کرده است.
انعطاف پذیری
یکی دیگر از عوامل بسیار مؤثر در طرز فکر کوچینگ، انعطاف پذیری است. انعطاف پذیری یعنی بتوانیم خودمان را با شرایط جدید و غیرمنتظره در زندگی وفـق دهیـم. بـرای اینکـه مـا بتوانیـم افـراد را همانگونه که هستند بپذیریم، باید منعطف باشیم و روی تصورات و دانسته‌های خودمان تعصب نداشته باشیم. به راستی تعصـب بزرگ‌ترین دشـمن ماست و ما را از یادگیری و خـلـق فرصت‌های جدیـد مـحـروم می‌کند.
انعطاف پذیری در شرایط مختلف، تعصبات را از بین می‌برد و بـه شـما نگاهی تحلیل گر و نقاد می‌دهد، مرزها را برای شـما حذف می‌کند و به شما اجـازه می‌دهد که از ناحیه امن خود خارج شوید و دنیای جدیدی را تجربه کنید که قطعاً پر از تجربه‌های جدید و جذاب است.
تمرین انعطاف پذیری
سعی کنید در این ده روز، هر روز بر یکی از ترس‌های خود غلبه کنید و کار جدیدی انجام دهید. مثلاً می‌توانید برای چند شرکت خوب در زمینه کاری خودتان رزومه‌تان را بفرستید یا مثلاً یک ویدیو از خودتان در شبکه‌های اجتماعی پست کنید و از تخصصتان بگویید یا هر کار دیگری که تا الان آن را به تأخیر انداخته‌اید. وقتی جسارت این تغییر را تجربه کنید، می‌توانید قدرت انعطاف پذیری را بیش از پیش درک کنید.
توجه به دیگران
همان طورکه ما نیاز به توجه داریم، اطرافیان ما هم بـه توجـه ما نیاز دارند. کنش‌های ما، واکنش‌های دیگران را بـه همـراه دارد و حتی می‌تواند دیگران را تغییر دهد؛ اما اول از همه باید تغییر را در خودمان ایجاد کنیم. پس اگر به توجه دیگران نیاز داریم، اول از همه ما باید به اطرافیانمان توجه کنیم، آن‌ها را بدون قضاوت بشنویم و به همان شکلی که هستند، بپذیریم.
تمرین توجه به دیگران
هر روز برای خانواده‌تان وقت بگذارید و چند قیقه ای با آن‌ها صحبت کنید. اگر مشکلی دارند که شما می‌توانید به آن‌ها کمک کنید، برایشان انجام دهید. برای آن‌ها هدیه بخرید و یا در کاری به آن‌ها کمک کنید. ده روز این کار را تکرار کرده و سعی کنید بیشتر به خواسته‌ها، علایق و ویژگی‌هایشان توجه کنید.
مسئولیت انتخاب‌های ما
چه کسی مسئول انتخاب‌های ماست؟ بدون شک خودمان! در کوچینگ ما معتقدیم که به جای اینکه از دیگران انتظار تغییر یا توجه داشته باشیم، از خودمان بپرسیم: «من در این شرایط چه کاری می‌توانم انجام دهم؟!» ما مسئول انتخاب‌های دیگران نیستیم اگر می‌خواهید رابطـه خـود را با همسرتان بهبود دهید، به جای اینکه توقع داشته باشید او با شما مهربان‌تر باشد یا او بیشتر به شما توجه کند، به این فکر کنید که من چه کاری می‌توانم انجام دهم؟ من مسئول انتخاب‌های او نیستم، اما مسئول انتخاب‌های خودم هستم.
اگر شکست خورده‌ام، انتخاب من بوده و هزینه این انتخاب‌ها هم شکست من بوده است. اگر موفق شده‌ام هم انتخاب خودم بوده و با تلاش، هزینه این انتخاب‌ها را پرداخته‌ام. پس مسئولیت انتخاب‌های ما و هزینه آن‌ها به عهده خود ماست.
چقدر پیش آمده است که برای اشتباهات دیگران عذاب وجدان گرفته‌ایم یا تنبیه و تحقیر شده‌ایم؟ در واقع پذیرش این موضوع که هر کسی اگر تصمیمی دارد یا انتخابی می‌کند، خودش مسئول آن است، به ما کمک می‌کند که خیلی از مسئولیت‌های دیگران را از دوش خودمان برداریم و با آرامش بیشتری زندگی کنیم.
تمرین مسئولیت پذیری
به جایگاهی که هم اکنون در زندگی دارید توجه کنید. هر روز یک شکست و یک موفقیتتان را بنویسید و در مقابل آن ذکر کنید که کدام انتخاب شما باعث شد تا موفق شوید با شکست بخورید.
توسعه و یادگیری
انسانها معمولاً در مواجهه با چالش‌های زندگی دو نوع رویکرد را پیش می‌گیرند. گروهی از انسانها در مواجهه با چالش‌ها متوقف می‌شوند و عقب می‌ایستند. آن‌ها معتقدند هر انسانی با سطح محدودی از استعدادها و توانایی‌ها به دنیا آمده و نمی‌تواند در هر زمینهای پیشرفت داشته باشـد. این افراد در مقابل یادگیری و توسعه مقاومت می‌کنند و دوست ندارند از ناحیه امن خود خارج شوند. احتمالاً می دانیـد کـه بـه این نوع نگرش، «طرز فکر ایستا» می گویند.
در مقابل گروهی دیگر هستند که از چالش‌های جدید استقبال می‌کنند، به سرعت به دنبال راهـی بـرای حل کردن چالش‌ها می‌روند، از شکست‌های خود چیزهای زیادی می‌آموزند و دوباره تلاش می‌کنند.
آن‌ها معتقد هستند هر چیزی که در این دنیا هست، طـوری طراحـی شـده کـه مغز انسان بتوانـد از آن استفاده کند؛ پس چیزی نیست که نتوانیم از پس آن بر بیاییم. ایـن افـراد «طـرز فـکـر رشـد» دارند. شـما عضو کدام گروه هستید؟ رشـد یا ایستا؟ طرز فکری کوچینگ قطعاً مبتنی بر یادگیری و رشد است. اگر ما از هر حادثه و اتفاق در زندگیمان درسی یاد بگیریم و هـر لحظه به دنبال این باشیم که هر موضوعی چه چیزی به ما یاد می‌دهد، این تبدیل به بخشی از دیدگاه و طرز فکر ما می‌شود و کمک می‌کند که یادگیری چـراغ راه ما باشد.
تمرین توسعه و یادگیری
یکی از موضوعاتی را که همیشه دوست داشته‌اید بیاموزید، انتخاب کنید و در این ده روز سعی کنید هر روز یک نکته جدید در این زمینه بیاموزید. مثلاً اگر دوست دارید که زبان جدیدی را بیاموزید، هر روز چند دقیقه وقت بگذارید و ده لغت جدید را بیاموزید. در پایان این ده روز، شما ۱۰۰ کلمه جدید آموخته‌اید.
شناخت خود
فرامـوش نکنیـم کـه جـواب همه سوالهای ما، درون خودمان است. تا وقتی که ما تغییر نکنیم و مسئولیت تغییـر خـود را بـه عـهـده نگیریم، دنیـا هیـچ تغییری نخواهد کرد و برای تغییر کردن بایـد از خود شروع کنیم. خودمان را بشناسیم و یک به یک، نقاط ضعفمان را کمرنگ‌تر و نقاط قوتمان را پررنگ‌تر کنیم. یکی از مهم‌ترین بخش‌های کوچینگ، خودشناسی است. کوچینگ معتقد است که انسانها کامل هستند و برای حل مشکلات خود به جای اینکه به دنبال راه حل و کمک از دیگران باشند، باید به درون خـود رجوع کنند و قطعاً همه چیز را درون خود خواهند یافت.
با خود آشتی کرده و سعی کنید که هر روز بیشتر از دیروز خود را بشناسید. اگر در هر موضوعی شناخت از خودمان را در اولویت قرار دهیم، می‌توانیم جنبه‌های متعدد وجودی‌مان را شناسایی کنیم و همین شناخت باعث شکوفایی و خلاقیت در ما می‌شود.
تمرین شناخت خود
تا ده روز بـه صـداهـای ذهنتان توجه کنید. لحنتان، وقتی با خودتان صحبت می‌کنید، چگونه است؟ بیشتر به کارهای خودتان فکر می‌کنید یا دیگران؟ از کلمات منفی بیشتر استفاده می‌کنید یا مثبت؟ خودتان را سرزنش، تشـویق و یا تنبیه می‌کنید؟ با خود مهربان هستید؟ احتمالاً در طول این ده روز به آگاهی‌های جالبی از خودتان خواهید رسید که تا به حال به آن توجه نکرده بودید. آگاهی‌های جدیدتان را بنویسید.
جمع بندی
ایجـاد طرز فکر کوچینگ دومین صلاحیتی است که یک کوچ حرفه‌ای باید داشته باشد و تلاش کند که در جلسه کوچینگ آن را به مراجع خـود هـم منتقـل کـنـد. مراجعیـن کوچینگ، افرادی رو به رشـد و پرتلاش هستند، گشوده و انعطاف پذیرند، مسئولیت انتخاب‌هایشان را بـه عـهـده می‌گیرند و در جلسات کوچینگ هر بار چیزهای بیشتری درمورد خودشـان می‌آموزند.
ایجاد چنین طرز فکری اصطلاحاً به «بالغ شـدن» ما کمک می‌کند، استقلال و مسئولیت پذیری را بـرای مـا بـه همـراه دارد و ماننـد ایجـاد سرچشمه ایست کـه باعـث می‌شود در شرایط سخت، رفتاری صحیح، بالغانه و حرفه‌ای از خودمان نشان دهیم.
منبع: مجله موفقیت
- چگونه برای تفکر از سه ضمیر خود استفاده کنیم؟
- انواع روش های کارکرد ذهن خلاق و نکات مرتبط با آن
- چگونه دیگران را ببخشیم و در جریان آزاد زندگی خود را رها کنیم؟
- با 10 مورد از باورهای قدرتمند موفق‌ترین افراد دنیا آشنا شوید.
- نکات کلیدی برای رسیدن به موفقیت در زندگی و تجارت
